Jacek Malczewski
urodził się w Radomiu 15.07.1854 roku w rodzinie zubożałego ziemianina. Ojciec Julian pracował w Towarzystwie Kredytowym Ziemskim, był człowiekiem bardzo oczytanym i wykształconym, pozostał dla artysty wielkim autorytetem. Matka, Maria zmarła w opinii świętości. Środowisko rodzinne wpoiło Jackowi patriotyzm, religijność i szerokie horyzonty. Aby uniknąć rusyfikacji w szkole państwowej, w wieku 13 lat zamieszkał w majątku kuzynów w Wielgiem pod opieką prywatnego nauczyciela Adolfa Dygasińskiego.
W tym okresie powstają pierwsze próby rysunkowe artysty. W 1871 roku zdał egzamin do krakowskiego gimnazjum św. Jacka. Przyjaciel rodziny Józef Brandt wprowadza go w towarzystwo artystyczne miasta. Już pierwsze kroki w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych zwracają na niego uwagę Jana Matejki. Za jego sprawą Jacek został przeniesiony na tę uczelnię a egzaminy gimnazjalne zdawał eksternistycznie. Matejko postrzegał w nim swego następcę w malarstwie historycznym. Jednak Jacek dojrzewa i pragnie własnej drogi artystycznej. W akcie sprzeciwu wyjeżdża do Paryża gdzie wstępuje do Ecole des Beaux-Arts. Tęsknota za krajem skłania go do szybkiego powrotu. Kontynuuje naukę na uczelni krakowskiej do 1879 roku. Odtąd Kraków stanie się dla niego głównym miejscem pracy, wynajmuje pracownię przy ulicy Lubicz i rozpoczyna samodzielną twórczość. Nie ustają jednak jego kontakty z Radomiem, często wracał do rodzinnego domu a w jego obrazach królować będą pejzaże okolic Wielgiego i Gardzienic w których mieszkali jego krewni. W 1884 roku na zaproszenie Karola hrabiego Lanckorońskiego wyjeżdża jako rysownik na wyprawę naukową do Azji Mniejszej. Ta wyprawa odbije się w jego twórczości szeregiem obrazów. W 1887 żeni się z Marią Gralewską, panną z dobrej krakowskiej rodziny. Z tego małżeństwa urodzą się córka Julia i syn Rafał który w wieku dorosłym pójdzie w ślady ojca. Życie artysty wypełnia praca, liczne wyjazdy na plenery w kraju i za granicę z których wraca stęskniony za rodziną i ojczyzną. Zajmuje go również nauczanie, prowadzi kursy artystyczne a od 1896 roku zostaje powołany w poczet profesorów Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie. Działa również na polu społeczno artystycznym, jest jednym ze współzałożycieli Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka”. W 1900 roku rezygnuje z pracy na uczelni. Nie akceptuje nowego programu nauczania nowej Akademii. W latach poprzednich i następnych wystawia obrazy na licznych wystawach zbiorowych w kraju i za granicą. W 1903 roku odbywa się jego pierwsza indywidualna wystawa stu prac artysty we Lwowie. W 1905 roku zostaje powołany na członka dyrekcji Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie. W następnym roku wyjeżdża do Włoch w towarzystwie Marii Balowej, żony starosty krakowskiego Stanisława Bala. Skandal nadszarpnął jego relacje z żoną. Po powrocie nadal pracuje i wystawia obrazy w Krakowie, Warszawie i Londynie. W 1910 roku powołany zostaje na stanowisko profesora zwyczajnego Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W 1912 roku odbywa się w Krakowie proces fałszerzy obrazów artysty, to pokazuje jak wysoko była ceniona jego twórczość. W tym samym roku zostaje rektorem Akademii krakowskiej. Pierwsze lata I Wojny Światowej spędza w Wiedniu, potem wraca do Krakowa. Zniszczenia wojenne nastrajają go pesymistycznie, w jego obrazach zapanowała melancholia. W 1921 roku rezygnuje z pracy na uczelni. Pogarszający się wzrok przygnębia Jacka Malczewskiego, każe mu myśleć o pożegnaniu z twórczością artystyczną i przekazaniu pałeczki młodszym malarzom. W 1924 roku Kraków uczcił siedemdziesięciolecie artysty wspaniałymi
uroczystościami. Dla Malczewskiego jest to jednak wyraźny schyłek twórczości, rezygnuje z obrazów olejnych, posługuje się teraz kolorowymi kredkami i rysunkiem. Pod koniec życia, prawie niewidomy zamieszkuje willę na Salwatorze w Krakowie, tam umiera 8.10 1929 roku. Pochowany zostaje w habicie franciszkańskim tercjarskim. Jego trumnę złożono na Skałce w Krakowie obok takich mistrzów jak Stanisław Wyspiański i Henryk Siemiradzki.
Twórczość Jacka Malczewskiego już za życia artysty uważana była za niezwykle ważną dla narodu polskiego, świadczą o tym liczne nagrody i odznaczenia, aż po Order Polonia Restituta który otrzymał w 1921 roku. Był jednym z najwybitniejszych polskich malarzy.