Ignacy Jan Paderewski o ojczystej mowie
W ostatni poniedziałek, 11.02.2019 r. odbył się w naszej szkole wykład z prezentacją: „…. boście świadomi, że nie ma na świecie mowy piękniejszej ani bogatszej nad naszą, nad polską.” Maestria słowa Ignacego Jana Paderewskiego. Na temat szacunku jaki okazywał polskiej mowie Paderewski (ur.1860 – zm.1941) – Ojciec Niepodległej Polski i jego zdolnościach oratorskich opowiedział Profesor Grzegorz Majkowski z Akademii Marynarki Wojennej im. Obrońców Westerplatte w Gdyni, z Wydziału Nauk Humanistycznych i Społecznych.
O tym, że Paderewski był miłośnikiem polszczyzny dowiadujemy się z jego przemówień, odezw. Przekonywał w nich, że język polski był jednym z czynników, które budowały i utrwalały wspólnotę Polaków, że także dzięki jednemu, wspólnemu językowi naród polski przetrwał rozbiory, zachował tożsamość.
Jak zaznacza Profesor Majkowski, Paderewski wyrażał umiłowanie ojczystego języka, przekonywał, że polszczyzna jest częścią polskości i przyczynia się do jedności Polaków wielokrotnie i przy różnych okazjach. Jako przykład posłużyły podczas wykładu słowa zawarte w odezwie do Polaków w Ameryce z prośbą o pomoc dla ludności polskiej w kraju z 22 maja 1915 r. (New York):
„Przy wierze Ojców stoicie niewzruszeni, macierzystego nie zapominacie języka, boście świadomi, że nie ma na świecie mowy piękniejszej ani bogatszej nad naszą, nad polską”.
Dowiadujemy się także, że Ignacy Jan Paderewski wyrażał wdzięczność Henrykowi Sienkiewiczowi za to, że pisał on swoje dzieła w języku polskim i w ten sposób budował i utrwalał wspólnotę Polaków w trudnych czasach zaborów. Prelegent odnalazł w przemówieniu na wieczornicy żałobnej ku czci Henryka Sienkiewicza, które miało miejsce w dniu 23 listopada 1916 r. w Chicago następujące słowa:
„Sienkiewicz mieszkał w kraju, Sienkiewicz żył i przebywał z ludem. Znał całe bogactwo jego pięknej duszy. On przemawiał prozą. Jego słowo szło wszędzie. On sięgał najwyższych szczytów, ale także i dolin, łąk i gajów. Toteż słowo jego szło wszędzie i trafiało wszędzie: do możnych pałaców, do wysokich siedzib, do fabrycznych warsztatów i pod ubogą strzechę”.
Ignacy Jana Paderewski dał się poznać nie tylko jako wielki artysta, wybitny kompozytor i pianista, ale także jako miłośnik polskiej mowy i mistrz słowa, jako doskonały orator. Miał on znaczący wpływ na podniesienie poziomu kultury słowa w przestrzeni politycznej. Można brać przykład z Paderewskiego i uczyć się od niego, jak pięknie, kulturalnie przemawiać.